طراح وب و توسعه دهنده وب سایت به فردی گفته می شود که می تواند انواع وب سایت ها را طراحی نماید، ولی یک طراح وب قوی، به داشتن آشنایی با فناوری هایی غیر از طراحی وب نیاز دارد. و کار یک طراح وب حرفه ایی فراتر از طراحی سایت است.
در عمل طراح وب سایت با طیفی از مسائل غیر طراحی و کدنویسی سروکار دارد. یک طراح وب در ابتدا یک پشتیبان وب سایت نیز می باشد و همیشه کارفرما یا همان صاحب وب سایت، از طراح وب خود سوالات فنی را می پرسد که این سوالات ممکن است به طراحی نیز مرتبط نباشند ولی یک طراح وب حرفه ایی بایستی بتواند به سوالات پاسخ دهد.
در طول تجربه طراحی و کدنویسی که داشتم، با خیلی از سوالات روبرو بودن که مشتری از ما می پرسید و ما مجبور به یادگیری بیشتر از طراحی سایت می شدیم، برای مثال چند سوال متدوال در زیر آورده شده:
- چرا وب سایت من ایمیلی ارسال یا دریافت نمی کند؟
- به وب سایت من هک شده چکار کنم؟
- چطور هاست و دامنه رو جابجا کنم؟
- چرا سایت من رو گوگل نشناخته؟
و سوالات زیاد دیگری که کارفرما از طراح وب می خواهد که به آنها جواب دهیم. و ما به عنوان پشتیبان وب سایت نیاز به دانش فراتر از طراحی سایت داریم تا بتوانیم مشکلات را به راحتی حل کرده و اعتبار خود را افزایش دهیم.
مشتری یا همان کارفرما به عنوان یک متخصص به ما نگاه می کند و از ما انتظار دارد که بتوانیم به سوالات وی پاسخ دهیم، برخی از مشکلات یا سوالات ممکن است واقعاً به دانش و شغل ما مرتبط نباشند ولی برخی دیگر ما را مجاب به یادگیری و آشنایی با موارد بیشتر از طراحی سایت خواهند کرد.
در ادامه با مهمترین مواردی که یک طراح وب بهتر است در مورد آنها مطالعه کند، آشنا خواهیم شد:
مفاهیم سئو و نمایه سازی سایت
سئو (SEO) به معنی بهینه سازی موتورهای جستجو می باشد، که خود به تنهایی یه دانش و تخصص به حساب می آید و متخصص های خود را دارد. وظیفه کاشناسان سئو، کمک به اندکس شدن صفحات وب سایت و همچنین بالا بردن رتبه و جایگاه وب سایت ها در موتورهای جسجوگر همانند گوگل می باشد.
با توجه به اینکه سئو خود یک علم و تخصص جامع است ولی مشتری ها خیلی وقت ها از طراح وب خود در مورد رشد وب سایت خودشان در گوگل سوال می پرسند. و صاحبان سایت می خواهند که در نتایج جستجو گوگل رتبه بالایی کسب کنند. و ممکن است از طراح وب در مورد چگونگی انجام آن سوال بپرسند. به همین دلیل آشنایی با سئو، برای یک طراح وب ارزشمند می باشد.
همچنین رعایت اصول سئو در طراحی سایت بیسار مهم است و خیلی از طراحان وب سایت از این اصول که به آنها سئو تکنیکال گفته می شود، باخبر نیستند و وب سایت اصطلاحاً برپایه اصول سئو طراحی نمی شود و این باعث دیر یا سخت رشد کردن یک وب سایت در نتیجه جستجو گوگل شود.
استفاده از تگ های درست در طراحی، قالب بندی استاندارد وب سایت، سرعت لود مناسب وب، رعایت کردن قوانین و اصول طراحی سایت برای همه، همگی به قویتر شدن طراحی سایت و همچنین حرفه ایی بودن طراح وب سایت کمک می کنند.
آنچه صاحبان وب سایت ها و طراحان باید در باره سئو بدانند، به ایجاد نتیجه بهتر ختم می شود و یک وب سایت قوی و حرفه ایی خلق خواهد شد.
مشتریان از شما در مورد سئو سوال خواهند کرد. کمی دانش پس زمینه باعث می شود باهوش و حرفه ایی به نظر برسید!
تنظیمات DNS و ایمیل وب سایت
هر وب سایت برای بعد از طراحی، برای عملیاتی شده به یک آدرس دامنه مانند google.com و یک فضای قرار گیری کدهای وب سایت به اسم هاست یا سرور نیاز دارد. و در ابتدا برای وب سایت یک دامنه می بایست تهیه شود و سپس یک هاست با توجه به منابع وب سایت و نوع کارایی آن تهیه می شود. حال برای اتصال هاست به دامنه خریداری شده، حتما طراح سایت بایستی با مفهوم DNS آشنا باشد تا بتواند دامنه وب سایت را به کدهای آن در هاست متصل نماید.
در برخی اوقات کاربر هاست و دامنه دارد ولی می خواهد وب سایت و دامنه خود را از یک هاست به هاست دیگر منتقل نماید، بنابراین، طراح وب سایت بهتر است نحوه انتقال و تنظیمات DNS هاست ها را بداند تا بتواند به خوبی این موارد را مدیریت نماید.
اگر تنظیمات دامنه به خوبی انجام نشده باشند، ایمیل های ورودی به سایت و همچنین ایمیل های ارسال شده از سایت، ممکن است به مقصد نرسند و این نیاز به داشتن دانشت تنظیمات پروتکل ارسال ایمیل SMTP بر روی هاست و همچنین بر روی وب سایت دارد. بنابراین داشتن دانش در این قسمت نیز می تواند به کارا بودن وب سایت کمک زیادی نماید.
برخی از طراحان فکر می کنند که این موارد به ایشان ربطی ندارد و فقط به سرور مربوط می شوند، این درحالی است که کارفرما ها یا همان صاحبان وب سایت به صورت پیش فرض انجام این موارد را وظیفه طراح سایت می دانند. البته باید به این نکته توجه کرد که انجام تنظیمات اولیه توسط طراح وب سایت کار سختی نیست و بعد از اینکه طراح تنظیمات را بر روی وب سایت انجام داد، اگر ایمیلی ارسال یا دریافت نشد، در آن هنگام می تواند با پشتیبانی هاست تماس بگیرید و مشکل را رفع نماید.
هرچند که امروزه اعتبارسنجی در وب سایت ها به روش های مختلف نظیر اعتبارسنجی با پیامک و یا اعتبارسنجی از طریق حساب گوگل، مایکروسافت و یا اپل قابل انجام است، ولی همچنان ارسال ایمیل نیز بر روی وب سایت ها در جریان است.
امنیت و جلوگیری از هک وب سایت
ما در عصر ناامنی آنلاین زندگی می کنیم و هکرها به دلایل مختلف به هک کردن نرم افزار ها و وب سایت ها می پردازند و همچنین خیلی از وب سایت ها وقتی که رشد می کنند، رقبای آنها شروع به انجام حمله های هکری بر روی وب سایت رقیب کرده و به این شکل قصد حذف آنها را دارند.
جدای از اینها، ایجاد امنیت در وب سایت و هر نرم افزاری مهمترین بخش آن به حساب می آید و حتماً یک طراح حرفه ای، نکات امنیتی را در نظر خواهد گرفت. همیشه باید یک سازوکار برای بررسی داده های خروجی و ورودی به وب سایت وجود داشته باشد.
بازدیدکنندگان از وب سایت ها فقط انسان ها نیستند بلکه طیف گسترده ای از زیربرنامه ها می توانند باشند که در زیر برخی از آنها را معرفی می کنیم:
انسانها: هدف از طراحی وب سایت ایجاد ارتباط با افراد جهت افزایش فروش و برند سازی است و مهمترین کاربران یک وب سایت انسان ها می باشند.
ربات های مفید: این ربات ها یکسری برنامه خزشگر هستند که از طرف موتورهای جستجوگر مانند گوگل برای خواندن صفحات وب سایت و جمع آوری اطلاعات استفاده می شوند که برای وب سایت ها مفید هستند و باعث می شوند که وب سایت شما در نتایج جستجو نمایش داده شوند.
ربات های مخرب: یکسری زیر برنامه ها هستند که یا برای افزایش ترافیک وب سایت و کند کردن آن ساخته می شوند، یا با هدف نفود در وب سایت و هک کردن آن جهت گرفتن کل قدرت و رتبه وب سایت و استفاده از لینک های آن برای افزایش رتبه یک وب سایت دیگر ساخته می شوند.
ربات های هوش مصنوعی: این نوع ربات ها می توانند مفید یا مخرب باشند و هدف از ساخت آنها جمع آوردی بانک اطلاعات داده ها برای هوش های مصنوعی می باشد که امروزه نیز در حال گسترش یافتن هستند.
یک طراح وب سایت حرفه ای بهتر است که ربات های مفید را شناسایی کند و دسترسی را در فایل .htaccess برای ربات های مخرب مسدود نماید تا سایت در بالاترین سطح امنیت باقی بماند. همچنین قرار دادن کدهای امنیتی در فرم ها مانند فرم ورود، یا فرم نظرسنجی، می تواند دسترسی ربات های مخرب برای پر کردن فرم ها و سنگین کردن بانک اطلاعاتی را مسدود کرد.
سیستم اعتبارسنجی ورود کاربران به وب سایت باید به حدی قوی و اصولی کدنویسی شود که هکرهای انسانی توانایی جعل کوکی ها و نشتست ها جهت ورود به سیستم را نداشته باشند.
هسته سیستم هایی مانند وردپرس دارای امنیت بسیار بالایی می باشند ولی یک زنجیره کدنویسی ضعیف اضافه شده به این سیستم توسط یک طراح یا برنامه نویسی بدون تجربه می تواند امنیت کل سیستم را به خطر اندازد. بنابراین طراح وب حرفه ایی از ابزاهای ضعیت نباید استفاده نماید و تا امنیت سیستم را به هم نزند.
ابزارهای خط فرمان (command line)
ابزار خط فرمان یکی از قدیمی ترین راه های ارائه دستورات به کامپیوتر قبل از به وجود آمدن ویندوز بوده و هنوز هم توسط برنامه نویس ها استفاده می شود. حتی هنوز هم این ابزار در سیستم عامل ها مانند ویندوز وجود دارد. اگر در ویندوز بر روی دکمه پنجره صفحه کلید کلیک کرده و سپس کلمه CMD را تایپ کنید و برنامه یافت شده را باز کنید یک محیط ترمینال خواهید دید که برای ارائه فرمان به صورت خطی به کامپیوتر استفاده می شود.
در برخی مواقع و در برخی هاست ها ما مستقیم نمی توانیم وارد محیط هاست شویم و مجبوریم با استفاده از محیط خط فرمان ها پروژه خود را بر روی هاست منتقل نمایم.
گاهی اوقات بانک های اطلاعاتی مانند بانک اطلاعاتی mySql به دلیل سنگین بودن بر روی محیط phpmyadmin به سختی قرار می گیرند و در اینجا ما می توانیم از محیط mySql Console برای انتخاب و آپلود بانک اطلاعاتی استفاده نماید که با قدرت بیشتری و معمولاً بدون خطا این کار را برای ما انجام می دهند.
هاست ها نیز در خود امکان ارتباط با خط فرمان ها را در قالب Terminal و SSH به کاربران می دهند تا کاربران بتواند کامپوننت ها و دستورات مورد نظر خود را به صورت مستقیم به هاست ارائه دهند.
جالب است بدانید که در وردپرس نیز ابزاری به اسم WP-CLI وجود دارد که هنوز هم توسط برخی از طراح وب ها استفاده می شود و طراحان با این ابزار می توانند ورژن PHP وب سایت را تغییر دهند و همچنین می توانند پکیج ها، قالب ها و افزون ها را از طریق این خط فرمان بر روی هسته وردپرس نصب نمایند.
خیلی از طراحان وب سایت با این ابزارها کار نکرده اند ولی در برخی اوقات برای طراح وب های با تجربه پیش می آید که استفاده از خط فرمان ها می تواند مشکلات را برایشان حل نماید. سرعت اجرا کد و انجام عملیات در خط فرمان ها بسیار بالا می باشد و در بارگذاری بانک های اطلاعاتی بزرگ کاربرد گسترده ایی دارد.
برنامه نویسان نود جی اس و برنامه نویسان شبکه از این خط فرمان استفاده می کنند. همچنین اگر شما با ریپازیتوری هایی مانند گیت هاب کار کرده باشید، می دانید که با استفاده از ترمینال های موجود در ویرایشگرهای کد مانند نرم افزار Visual Studio Code می توانید پروژه خود را بر روی گیت هاب منتقل کرده (Push) و یا از گیت هاب کدها را بردارید که این عمل در برنامه نویسی و توسعه گروهی بسیار کاربرد دارد.